miércoles, 17 de diciembre de 2014

La Estación Científica do Courel recibe una ayuda de 34.000 euros

La Diputación apoyará las actividades del centro universitario
FRANCISCO ALBO quiroga / la voz  16 de diciembre de 2014  05:00

Responsables del organismo provincial y la universidad formalizaron el acuerdo en el centro científico

La vicepresidenta segunda de la Diputación, Lara Méndez, y el vicerrector de Desenvolvemento Científico e Tecnolóxico del campus lucense, Andrés Barreiro, visitaron ayer la Estación Científica do Courel (ECC) -en Seoane- para formalizar la entrega de una subvención de 34.000 euros con la que el organismo provincial contribuirá a financiar las actividades de este centro. En el acto estuvo presente el director de la estación, Antonio Rigueiro.

Méndez expresó el compromiso de la Diputación de seguir colaborando con la universidad por considerar que «a educación pública e a I+D+i como os factores diferenciadores máis importantes dunha sociedade». Por su parte, Barreiro señaló que «o compromiso co medio ambiente debe comezar desde as administracións públicas, que son as que deben impulsar e promover políticas de apoio a este sector».

Antonio Rigueiro apuntó que la ayuda económica servirá, por una parte, para que la ECC pueda completar su equipamiento con la adquisición de material videográfico y de una pequeña biblioteca científica que pueda ser consultada por los investigadores y estudiantes que utilicen las instalaciones del centro.

Cursos de verano

Por otro lado, los fondos ayudarán a organizar los dos cursos de verano que tiene previsto albergar la estación el año próximo y una serie cursillos formativos dirigidos a la población local que tratarán sobre el tratamiento de los castaños, las plantas medicinales y la micología. Sobre esta última materia ya se organizaron dos jornadas anuales.

El director de la ECC señaló asimismo que una parte de la ayuda se empleará para digitalizar y editar en la web del centro -con el apoyo del servicio de publicaciones de la universidad- una serie de trabajos científicos y monografías sobre el patrimonio natural de la sierra de O Courel, a fin de poner este material al alcance de los investigadores y de todas las personas interesadas. La subvención -apuntó Rigueiro por otra parte- ayudará además a seguir elaborando una serie de audiovisuales de contenido divulgativo sobre la propia estación y sobre el patrimonio natural de la zona con el fin de ofrecerlos a los visitantes -muchos de ellos escolares- que pasan por la ECC.



Vieiros, unha aldea que loita por renacer despois do abandono

Un pequeno grupo de veciños revitaliza unha poboación da montaña de Quiroga
CARLOS RUEDA/ FRANCISCO ALBO
quiroga / la voz  16 de diciembre de 2014  15:23

A aldea de Vieiros, pertencente ao municipio de Quiroga, é unha das localidades da Serra do Courel máis afectadas pola regresión demográfica e durante varios anos chegou a quedar totalmente deshabitada. Nos últimos tempos, porén, algúns novos veciños -uns de residencia permanente e outros temporal- esfórzanse por revitalizala con diversos proxectos.

Entre os novos habitantes está Roi Estévez Pérez, un enxeñeiro de montes de 35 anos que xa viviu parte da súa infancia en Vieiros en compañía dos seus pais. «Meu pai comezou a vir pola aldea cando era moi novo, gustoulle moito e seguiu visitándoa despois», explica. Ao principio os pais intentaron comprar unha vivenda pero ninguén lla quixo vender e acabaron adquirindo un terreo para construír unha casa nova que hoxe, xa xubilados, usan como segunda residencia. Roi Estévez mudouse para esta vivenda no 2011, despois de pasar seis anos en diversos países e de traballar durante un tempo na comarca de Vigo. Na actualidade vive do seu traballo en diversos proxectos de investigación a nivel internacional nos que coopera con varios compañeiros e doutros labores que van xurdindo, sobre todo no campo da interpretación medioambiental. Ademais, cultiva castañas nun terreo da súa propiedade e coida os soutos que lle cederon varias familias da zona. «Agora estou encantado de vivir aquí», afirma.

Creación dunha asociación

Cando o enxeñeiro chegou a Vieiros, na aldea xa vivía unha parella que levaba instalada varios anos no lugar. Outras vivendas estaban ocupadas de forma temporal por diversas familias. «Os poucos veciños que había xa tiñan algunhas iniciativas para recuperar tradicións locais que se perderan co tempo -conta Estévez- e entón decidimos crear unha asociación para intentar rehabilitar este lugar». Estévez preside hoxe o colectivo, formado por naturais de Vieiros e por persoas con propiedades na zona, boa parte das cales reside habitualmente en Vigo, Redondela, Barcelona e mesmo Estados Unidos.

Unha das iniciativas da asociación consistiu en revitalizar as festas da localidade -as de Santiago, o 25 de xullo-, para as que se organizaron actividades que foron máis alá de contratar a clásica orquestra para animar os bailes. Houbo concertos de arpa, unha exposición de fotografías antigas e pequenas sesións de cinema nunha palleira, entre outros actos. Pero unha das actuacións máis notables que se levaron a cabo ata agora foi a rehabilitación do antigo patio de birlos -ou campo de bolos-, un xogo tradicional da aldea que levaba moitos anos abandonado. O patio tivo que ser refeito por completo. O espazo estaba cuberto de entullos e do muro que o delimita só quedaban os cimentos. Hoxe o lugar está ben acondicionado e conta cun panel explicativo e ata unha placa cunha inscrición en alfabeto braille para os visitantes invidentes.

Os veciños tamén teñen o proxecto de restaurar o vello muíño da aldea, abandonado e en ruínas. A idea iniciar era recuperar de forma conxunta esta construción e o patio de birlos, xa que se conseguiran subvencións para ambas cousas. «Para a xente era máis importante comezar polo muíño, pero por causas administrativas tivemos que dar preferencia ao patio e birlos, para non perder as axudas», di Estévez.

A rehabilitación do muíño está agora pendente dunha licenza que se solicitou á Confederación Hidrográfica. «Temos o diñeiro e os obreiros agardando para iniciar a obra, pero aínda non contamos co permiso, que levamos esperando desde hai dous anos», apunta o presidente da asociación veciñal. Os veciños tamén proxectan reconstruír a «casa da luz», onde estaba unha dínamo que subministraba corrente eléctrica á aldea, así como recuperar un antigo manancial. Estévez espera que estas iniciativas e outros proxectos que ten en preparación saian adiante en dous ou tres anos e que Vieiros poida renacer grazas aos recursos agroforestais e turísticos.

lunes, 15 de diciembre de 2014

Una estación meteorológica de la prehistoria remota en la sierra de O Courel

Los científicos obtienen en la cueva de Arcoia una secuencia de datos climáticos de los últimos 550.000 años

monforte / la voz  15 de diciembre de 2014  09:38

El próximo marzo serán presentados en un congreso científico en Estados Unidos -el encuentro anual de la Geological Society of America- los últimos resultados de una larga investigación sobre los climas prehistóricos de Galicia en la que se utilizaron las estalagmitas de la cueva de Arcoia, en la sierra de O Courel. En el estudio han tomado parte investigadores del Instituto Universitario de Xeoloxía de A Coruña y de las universidades norteamericanas de Georgia, Minnesota e Illinois.

En fases anteriores de este proyecto, los científicos ya habían conseguido reconstruir datos climáticos de hace 14.000 y 235.000 años. Hace unos meses se anunció que se había logrado extraer otros datos mucho más antiguos, de hace más de medio millón de años. Una vez terminado el complejo proceso de revisión de las dataciones, ahora se confirma que ha sido posible reconstruir una secuencia prácticamente continuada de información climática que abarca los últimos 550.000 años. El geólogo Juan Ramón Vidal Romaní, director del instituto coruñés, señala que esta es la secuencia más larga, antigua y completa que se ha obtenido hasta ahora en tierra firme en toda la Península Ibérica. «En los depósitos sedimentarios marinos de la plataforma continental ya se consiguieron otros registros más antiguos, pero los de Arcoia son muy importantes porque nos proporcionan una información directa y mucho más exacta sobre el clima de tierra firme en un arco de tiempo muy extenso», explica.

Este gran archivo de datos climáticos -añade Vidal Romaní- puede constituir una importante ayuda para muchos investigadores. Las informaciones extraídas de las estalagmitas de Arcoia no solo tendrán interés para los estudios sobre los paleoclimas del noroeste ibérico y la dinámica de los cambios climáticos. También serán de gran valor para los arqueólogos, los paleontólogos y los botánicos especializados en la flora antigua, ya que proporciona una base fiable para reconstruir las condiciones ambientales del pasado. «Estos datos, por ejemplo, pueden ser muy útiles para los arqueólogos que investigan actualmente los yacimientos de Cova Eirós y de otros lugares, porque sirven para entender mejor cómo eran los ecosistemas que rodeaban a las poblaciones del Paleolítico y cuáles eran sus condiciones de vida», explica el geólogo.

Fauna fósil

El registro climático será asimismo un complemento de gran valor para las investigaciones que otros especialistas del instituto geológico coruñés están llevando a cabo desde hace varias décadas sobre la fauna fósil del Pleistoceno de las montañas lucenses.